De Boerenwagenclub (BWC) werd op 23 november 1942 opgericht door de heren
H. Braber uit Laren
Jhr. Mr. P.A.C. de Milly uit Leiden
F. Wilkens uit Bilthoven

In de beginperiode bestond het Dagelijks Bestuur uit de heren
F. Wilkens, voorzitter
H. Braber, secretaris/penningmeester
Dr. T.H. Oudemans uit Putten
Mr. G.J. Kolff uit Deil
Ir. M.C.A. Meischke uit Rotterdam

In het Algemeen Bestuur hadden zitting de heren
Jhr. Mr. P.A.C. de Milly
H. Hartemink uit Utrecht
J. van Peet uit Meerkerk
Jhr. Dr. P. Beelaerts van Blokland uit Johannesburg

Doelstelling
Het in ere houden van oude gebruiken en gebruiksvoorwerpen vóór 1940. M.a.w. een band scheppen tussen personen en rechtspersonen die doordrongen zijn van – en belang stellen in – de cultuurhistorische esthetische- en praktische waarde van het voertuig in de ruimste zin van het woord, met een accent op de meer en meer verdwijnende oude landelijke vervoermiddelen.

De heer Wilkens
De BWC richtte haar aandacht vooral op boerenwagens uit het rivierengebied tussen Nijmegen en Gorinchem. De heer Wilkens was de grote snuffelaar naar historisch materiaal. De aanleiding hiertoe was de gierpont in Culemborg in 1932, waar hij onder de indruk kwam van een mooie Gelderse boerenwagen. De versieringen, de spreuken en symbolische voorstellingen, die hij op de wagen op de pont aangebracht zag maakte hem letterlijk tot een jager op alles wat met Gelderse boerenwagens te maken had.

Boerenwagenclub
Het eerste openbare optreden van de BWC was op 23 november 1946 in “De Leijen” in Bilthoven, waar de heren Beelaerts en Meischke lezingen verzorgden. Bij die gelegenheid was ook een kleine expositie ingericht en werden aan de heren De Jong uit Blaricum en Van Peet Sr. Uit Meerkerk diploma’s uitgereikt voor hun werk op folkloristisch gebied.

Boerenwagendag
Op 23 augustus 1947 werd op het landgoed Marienwaerdt te Beesd een boerenwagendag georganiseerd. Van heinde en ver waren boeren met hun wagens komen aanrijden. Nadat de prijzen, t.w. oorkonden en medailles, aan de eigenaren van de mooiste wagens waren uitgereikt, reden de deelnemers met de leden van de BWC door het mooie Lingelandschap via Meerkerk huiswaarts.
Veel activiteiten volgden elkaar snel op o.a.: op 5 juni 1948 een boerenwagendag in Meerkerk en 21 mei 1949 een zeer geslaagde excursie naar Noord Holland, met twee autobussen vol enthousiaste BWC leden. Er werd toen ook een bezoek gebracht aan de bekende collectie voertuigen van Barend Cruijff in Purmerend.

Boekjes
In 1949 verschenen de boekjes “Achter de kromme dissel” en “Van klep tot krat” en in 1968 het boekje “De Boerenwagen” van de hand van Ir. Meischke.

Wagenmakers
Tussen de grote rivieren waren tot ca. 1950 nog veel werkzame en vaak sierlijke boerenwagens, uit iepenhout gemaakt, aanwezig. Juweeltjes van houtsnijwerk, smeedwerk en beschildering. Bekende wagenmakers waren Van Peet, Van Tussenbroek en Goesten. Voor het maken van een boerenwagen waren minimaal 400 uren nodig. In de tweede helft van de 19e eeuw kostten de wagens tussen de fl. 80,00 en fl. 100,00 afhankelijk van de hoeveelheid houtsnijwerk.

Wagens verdwenen meer en meer
De oorlog had al veel schade aan have en goed gebracht en de komst van de tractor en de luchtbandenwagen deed nog meer verloren gaan. Gelukkig heeft de heer Wilkens kans gezien een waardevolle collectie aan te leggen.

Uittochten
Na de boerenwagendagen op o.a. 22 juni 1954 in Brakel en 25 juni 1955 in Beusichem werden vooral de jaarlijkse excursies (uittochten) georganiseerd. Zo ging men op 29 juni 1957 naar de Vijfherenlanden en Alblasserwaard en op 6 juni 1959 naar het Rijtuigmuseum in Leek.

Koninklijke goedkeuring
De BWC werd Koninklijk goedgekeurd bij KB dd. 20 januari 1960, nr. 23 met vermelding in de Nederlandse Staatscourant van 22 maart 1960 nr. 57.

Buren komt in beeld
Op 7 mei 1960 werden Marienwaerdt en Buren bezocht. Geconstateerd werd, dat van de 25 boerenwagens die in 1947 op de eerste boerenwagendag werden tentoongesteld er slechts 1 over was. De dag werd begonnen met een koffietafel in “Carabain” te Geldermalsen. In buren werden de muurhuizen en het poortgebouw bekeken en ontstonden de ideeën over het vestigen van een museum aldaar.

Boerenwagenmuseum
Op 15 mei 1965 was het zover dat het Boerenwagenmuseum officieel geopend kon worden. De collectie van de heer Wilkens vormde de basis van het museum, maar ook anderen gaven waardevolle stukken in bruikleen. Na toespraken van voorzitter Wilkens en burgemeester Van Sandick verrichtten Ir. Meischke en Mr. Baron Van Verschuer de officiële opening. Het Boerenwagenmuseum werd beheerd door de Stichting De Boerenwagen, die daarvoor opgericht was. Het 25 jarig bestaan van de BWC werd in 1967 gevierd met een jubileumtentoonstelling in het museum.

BWC krijgt andere naam
In 1970 werd de BWC omgedoopt in : De vereniging van “Vrienden van het Boerenwagenmuseum te Buren”.

Bestuurswisselingen
In 1973 droeg de heer Wilkens de voorzittershamer, gemaakt door de heer Van Peet, over. De heer Hattink werd voorzitter van de Boerenwagenclub. De heer Hattink heeft met name werk verricht op het gebied van het houden van lezingen en het maken van dia’s. In het archief is een uitgebreide diacollectie van zijn hand aanwezig. Na de heer Hattink hebben de heren Benedictus, Berendse, Vermeer en Timmer nog een belangrijke rol vervuld in de BWC. De heer Kolf werd in 1973 voorzitter van de Stichting “De Boerenwagen”. Opvolgers van de heer Kolff waren de heren Berghuijs, De Wolf en Hoek.

Door de goed georganiseerde uittochten van de BWC was er ieder jaar veel belangstelling van de leden. Veel herinneringen werden opgehaald en het weerzien was altijd zeer hartelijk. De jubileum uittocht naar Frankrijk in 1977 vanwege het 35 jarig bestaan was een uitschieter. Er is nog lang over gepraat. In 1998 werden de stichtingen samengevoegd in één stichting “De Boerenwagen”. Ook daarna zijn er nog uittochten georganiseerd, maar de belangstelling hiervoor nam steeds meer af, mede gezien de veelal hoge leeftijd van de leden.

Met dank aan de heer Ir. L. Vellekoop, voormalig archivaris van de stichting.